This post is also available in:
Nederlands (Dutch) 
English
Als jij onveilig hebt gevreeën en seks hebt gehad met iemand die niet exclusief met jou het bed deelt of die je niet zo goed kent, dan wil jij misschien graag zeker weten dat je geen seksueel overdraagbare aandoening hebt opgelopen. Een soa-test kun je laten doen bij de soa-poli van de GGD of bij de huisarts, maar het is tegenwoordig ook mogelijk om een soa thuistest te doen.
Wat is de soa thuistest?
De soa thuistest is een test die je zelf kunt doen, zonder dat jij daarvoor naar een soa-poli of huisarts hoeft. Er zijn twee soorten soa thuistesten. De eerste is een test die je koopt, zelf afneemt en waarna jij direct de uitslag ziet. De tweede optie is een test die je zelf koopt, bij jezelf afneemt en vervolgens opstuurt naar een laboratorium, waarna je na een paar dagen de uitslag krijgt. Het is van belang om een zelftest te kopen die betrouwbaar is. Later in dit artikel vertellen we welke dit zijn.
Waarom zelf een soa thuistest doen?
Er zijn verschillende redenen waarom mensen besluiten om een soa thuistest te doen. Zo is het mogelijk dat jij vanwege de privacy niet fijn vindt om een soa test bij je huisarts te doen. Misschien omdat je niet wilt dat hij of zij weet dat jij (onveilig) seksueel actief bent of omdat jij nog een zorgverzekering hebt via je ouders.
Het kan ook zijn dat jij een religieuze achtergrond hebt, die jou ervan weerhoudt om zo’n intieme test door een huisarts of verpleegkundige te laten doen. Ook slachtoffers van seksueel trauma kunnen het moeilijk vinden om zich te laten onderzoeken en testen bij een professionele partij. Overigens is het daar ook vaak mogelijk om zelf het uitstrijkje te nemen op het toilet.
Tot slot is zijn op dit moment, vanwege het coronavirus, minder testlocaties geopend, waardoor de testcapaciteit minder kan zijn. Daarom verwijzen sommige GGD’s op dit moment mensen naar de huisarts.
Is een soa thuistest betrouwbaar?
Soa Aids Nederland waarschuwt voor de zelftesten die direct een uitslag geven en die je voor zo’n vijftien euro kunt kopen bij de drogist. Deze zijn goedkoper dan testen die je opstuurt naar het laboratorium en veel minder betrouwbaar. Zij raden daarom aan om deze goedkopere testen nooit te doen.
De soa thuistest die je opstuurt naar het lab is een stuk betrouwbaarder. Ze zijn online te koop en ook bij sommige apotheken. Voor een betrouwbare soa thuistest kun jij terecht bij Saltrodirectlab.nl en Soapoli-online.nl.
Toch waarschuwt Soa Aids Nederland ook voor de betrouwbaarheid van deze testen, om verschillende redenen:
- Er is een kans dat jij niet precies weet wanneer jij kunt testen op een soa. Soms duurt het een paar weken voor je kunt testen: dit verschilt per aandoening.
- De plek van testen kan verschillen per persoon. Zo kan gonorroe of chlamydia ook voorkomen in de anus of keel. Alleen de vagina of penis testen is dan misschien niet voldoende.
- Wel of geen klachten? Niet elke soa geeft klachten, maar sommige soa’s doen dit juist wel. In zo’n geval weet jij misschien niet goed op welke symptomen je kunt letten. En het kan ook nog zo zijn dat je door iemand bent gewaarschuwd met wie je seks hebt gehad en die een soa blijkt te hebben.
Ik heb een soa: wat nu?
Soa Aids Nederland benadrukt het belang van een soa-test bij de huisarts of soa-poli, omdat zij direct kunnen helpen en adviseren indien nodig. Zij kunnen bepalen wanneer jij het best getest kunt worden bijvoorbeeld. En wat als blijkt dat jij inderdaad een soa hebt? Wellicht raak je in paniek of weet jij niet wat te doen. Een huisarts of verpleegkundige kan jou direct advies geven, geruststellen of een behandeling starten. Ook kunnen zij advies geven over welke sekspartners jij moet waarschuwen en hier eventueel mee helpen.
Af en toe is het belangrijk om een soa-test nogmaals te doen. Een huisarts of GGD verpleegkundige weet dit, maar jij misschien niet. Daarom wordt aangeraden om in plaats van een thuistest te doen, toch naar de huisarts of soa-poli te gaan.
Blijkt uit de soa thuistest dat jij een soa hebt? Neem dan alsnog contact op met de GGD of jouw huisarts voor een afspraak.
Wat kost het, zo’n thuistest?
Voor een soa thuistest voor chlamydia betaal je vanaf 35 euro. Je kunt ook meerdere testen bestellen. De kosten hiervan kunnen oplopen tot zo’n tweehonderd euro. Wil jij je bijvoorbeeld op hiv en syfilis laten testen, dan betaal je €64,95 bij Saltro Directlab en zo’n 125 euro om je oraal, vaginaal en anaal te laten testen op chlamydia en gonorroe.
Hoe neem je een soa thuistest af?
Een soa thuistest is altijd voorzien van duidelijke instructies. Over het algemeen neem je bij dit soort tests een uitstrijkje van je vagina, anus en/of mond met een soort wattenstaafje. Deze stop je in een buisje, waar een barcodesticker op wordt geplakt. Dit pakketje verstuur je naar het laboratorium. Binnen enkele dagen krijg jij dan de uitslag, bijvoorbeeld op de website van de aanbieder.
Ik ga toch liever naar de huisarts of GGD: wat zijn dan de kosten?
De kosten van een test via de soa-poli van de GGD worden vergoed door de overheid: jij hoeft hiervoor niks te betalen. Ga je naar de huisarts, dan wordt het huisartsbezoek vergoed. De test zelf wordt betaald vanuit je eigen risico en betaal jij dus zelf. Is je eigen risico op, dan betaald je zorgverzekering de test.
Overigens kan niet iedereen bij de GGD terecht voor een gratis soa-test. Juist mensen die extra veel risico lopen kunnen naar de soa-poli. Dit zijn onder andere:
- Mensen die sekswerkers zijn;
- Mannen die seks hebben met mannen;
- Mensen die jonger zijn dan 25 jaar;
- Mensen met soa-gerelateerde klachten;
- Mensen die gewaarschuwd zijn door een sekspartner die een soa blijkt te hebben;
- Mensen uit landen waar veel soa’s voorkomen of een partner hebben die hier vandaan komen.
https://mag.pabo.nl/de-soa-thuistest-hoe-werkt-het-en-kan-ik-het-doen/